Alokacja kosztów w przedsiębiorstwie

Tematem ostatniego spotkania połączonych grup roboczych ICV Warszawa i Białystok (24.01.2025 r. w murach SGH w Warszawie) była alokacja kosztów. Ten temat jak zwykle wzbudza duże zainteresowanie praktyków. Podczas spotkania Roman Kotapski – prezes zarządu MARINA Sp. z o.o. i redaktor naczelny magazynu Controlling i Zarządzanie wygłosił wykład pt. Alokacja kosztów w przedsiębiorstwie produkcyjnym - zastosowania i przykłady.

 

W wielu przedsiębiorstwach trudno stosować typowe rozwiązania rozliczania kosztów wydziałowych za pomocą tzw. kluczy rozliczeniowych, czyli stosowania jednorodnego klucza np. liczba roboczogodzin, liczba maszynogodzin, a dalej często stosowanych w praktyce przez księgowych. Będą to zazwyczaj już nieadekwatne klucze rozliczeniowe. Zwłaszcza gdy w przedsiębiorstwie są niewykorzystane zdolności produkcyjne.

 

Nie ma idealnych zasad rozliczeń kosztów wydziałowych i to trzeba sobie uświadomić. Niemniej można zdekomponować koszty wydziałowe na istotne grupy kosztów np.:

• koszty utrzymania maszyn / gniazd produkcyjnych,

• koszty utrzymania ruchu,

• koszty utrzymania hali fabrycznej,

• koszty działu przygotowania produkcji,

• koszty zarządzania i administrowania wydziałem produkcyjnym.

 

Następnie poszczególne wymienione wyżej grupy kosztów rozliczyć. Przykładowo koszty:

• maszyn / gniazd produkcyjnych na zlecenie produkcyjne z uwzględnieniem liczby godzin pracy na ich rzecz oraz ich zdolności produkcyjnych,

• utrzymania hali fabrycznej w stosunku do powierzchni zajmowanej przez gniazda / maszyny produkcyjne.

 

Co zyskujemy:

• przejrzystość kosztów wydziałowych,

• planujemy i kontrolujemy koszty z uwzględnieniem istotnych miejsc powstawania kosztów,

• nie obciążamy produkcji kosztami niewykorzystanych zdolności produkcyjnych,

• poszczególne wyodrębnione grupy kosztów są przypisane do obiektów, z którymi są związane,

• zasoby wydziału produkcyjnego od razu są przypisywane do konkretnych zleceń produkcyjnych / wyrobów gotowych,

• zmniejsza się wysokość kosztów ogólnowydziałowych do rozliczenia na zlecenia produkcyjne / wyroby gotowe.

 

W konsekwencji zlecenia produkcyjne / wyroby gotowe ,,przechwytują” tylko tę część kosztów wydziałowych, która jest do nich rzeczywiście alokowana przez gniazda / maszyny produkcyjne.

Przeczytaj też….

Roman Kotapski, Wielostopniowe rozliczanie kosztów wydziałowych, Controlling i Zarządzanie nr 6(56), 

Roman Kotapski, Rozliczanie kosztów utrzymania ruchu - metoda uproszczona, Controlling i Zarządzanie nr 4(54)/2023